Κατοικίδια και Παιδιά: Οφέλη από τη Συμβίωση

Η παρουσία κατοικιδίων στα σπίτια με παιδιά έχει συνδεθεί με πολλαπλά οφέλη για την υγεία, τόσο την σωματική όσο και την ψυχική. Τα κατοικίδια γίνονται συχνά μέλη της οικογένειας, δημιουργώντας μοναδικούς δεσμούς και εμπειρίες. Ακολουθούν τα βασικά οφέλη:

1. Υγεία και ευεξία

Οι πρώτες επαφές ενός παιδιού με μικροοργανισμούς, είτε προέρχονται από το περιβάλλον είτε από τα κατοικίδια, μπορούν να διαμορφώσουν το ανοσοποιητικό του σύστημα. Έρευνες δείχνουν ότι τα παιδιά που μεγαλώνουν σε σπίτια με κατοικίδια έχουν χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης αλλεργιών και άσθματος. Οι μικροοργανισμοί που μεταφέρονται από τη γούνα των ζώων, το δέρμα τους ή ακόμα και μέσω της επαφής με εξωτερικούς χώρους (π.χ. χώμα) ενισχύουν τη διαφοροποίηση του μικροβιώματος του οργανισμού, γεγονός που ενισχύει την άμυνα του σώματος.

Η έκθεση σε μικρόβια σε πρώιμη ηλικία εκπαιδεύει το ανοσοποιητικό σύστημα, ώστε να μηνυπεραντιδρά σε αλλεργιογόνα, ενώ αντίθετα η μειωμένη επαφή με μικρόβια λόγω υπερβολικήςκαθαριότητας συνδέεται με την συχνότερη εμφάνιση αλλεργικών και αυτοάνοσων νοσημάτων.

2. Ανάπτυξη συναισθηματικής νοημοσύνης

Τα παιδιά, από την μία, μαθαίνουν να κατανοούν τις ανάγκες, τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά των κατοικιδίων τους, ενώ τα ζωάκια από την άλλη, προσφέρουν άνευ όρων αγάπη και παρηγοριά, βοηθώντας τα παιδιά να αντιμετωπίζουν το άγχος, τη μοναξιά ή τις δύσκολες στιγμές.

3. Ενίσχυση της υπευθυνότητας

Τα παιδιά που συμμετέχουν στη φροντίδα ενός κατοικιδίου (π.χ. τάισμα, καθαριότητα, βόλτες) μαθαίνουν να είναι υπεύθυνα και να νοιάζονται για άλλους. Μέσα από αυτές τις ρουτίνες, κατανοούν τη σημασία της αφοσίωσης και της συνέπειας.

4. Ενίσχυση κοινωνικών δεξιοτήτων

Τα κατοικίδια μπορούν να λειτουργήσουν ως “γέφυρες” για κοινωνικές σχέσεις, βοηθώντας τα παιδιά να ξεκινήσουν συζητήσεις ή να δημιουργήσουν φιλίες. Η αλληλεπίδραση με το κατοικίδιο ενισχύει την επικοινωνία και τη συνεργασία, έννοιες δύσκολες αλλά ταυτόχρονα πολύ σπουδαίες για κάθε παιδί.

5. Ενθάρρυνση της φυσικής δραστηριότητας

Τα παιδιά που έχουν σκύλους, για παράδειγμα, είναι πιθανότερο να περνούν χρόνο σε υπαίθριες δραστηριότητες (π.χ. βόλτες, παιχνίδι), κάτι που βελτιώνει τη σωματική τους υγεία, την αυτοπεποίθηση και την ευεξία τους. Πρόσφατη έρευνα της Αμερικάνικης παιδοψυχιατρικής εταιρείας απέδειξε ότι παιδιά 2-5 ετών που έχουν σκυλάκι είναι πιο δραστήρια , ξοδεύουν λιγότερο χρόνο σε οθόνες και κοιμούνται περισσότερο κατά μεσο όρο σε σχέση με παιδία της ίδιας ηλικίας χωρίς κατοικίδιο.

6. Εκπαίδευση για τη ζωή και τον κύκλο της

Μέσα από τη ζωή και την ανάπτυξη του κατοικιδίου, τα παιδιά κατανοούν τον κύκλο της ζωής, την αναπαραγωγή, τη γήρανση και, δυστυχώς, την απώλεια. Αυτό τα βοηθά να αντιμετωπίσουν τα συναισθήματά τους και να αναπτύξουν ωριμότητα με τρόπο, όσο το δυνατόν, λιγότερο επίπονο.

7. Σημαντικές προφυλάξεις

Παρότι τα κατοικίδια προσφέρουν πολλαπλά οφέλη, είναι σημαντικό οι γονείς να διασφαλίσουν ότι τηρούνται οι κανόνες υγιεινής. Οι τακτικοί έλεγχοι υγείας των ζώων,η σωστή φροντίδα της καθαριότητάς τους και η εκπαίδευση των παιδιών για το πώς να τα χειρίζονται είναι προαπαιτούμενα για την ασφαλή συμβίωση.

8.Κατοικίδια για όλα τα σπίτια

Τα σκυλιά και οι γάτες είναι τα πιο κοινά κατοικίδια, αλλά δεν είναι οι μόνοι φίλοι που μπορούν να προσφέρουν οφέλη. Τα κουνέλια, τα ψάρια, ακόμα και τα πτηνά, προσφέρουν στα παιδιά ευκαιρίες για αλληλεπίδραση, χαρά και μάθηση.

Βιβλιογραφία

Fujimura, K. E., & Lynch, S. V. (2015). Microbiota in Allergy and Asthma and the Hygiene Hypothesis. Current Opinion in Immunology, 36, 81-87.

Hesselmar, B., et al. (2018). Pet-keeping in Early Life Reduces the Risk of Allergy in a Dose-dependent Fashion. PLOS ONE, 13(12), e0208472.

Ownby, D. R., et al. (2002). Exposure to Dogs and Cats in the First Year of Life and Risk of Allergic Sensitization at 6 to 7 Years of Age. JAMA Pediatrics, 160(1), 44-49.

Beetz, A., et al. (2012). Psychosocial and Psychophysiological Effects of Human-Animal Interactions: The Possible Role of Oxytocin. Frontiers in Psychology, 3, 234.

Purewal, R., et al. (2017). Companion Animals and Child/Adolescent Development: A Systematic Review of the Evidence. International Journal of Environmental Research and Public Health, 14(3), 234.

BMC Pediatr. 2022 Oct 5;22(1):572